Kudus, İsrail Gitmeye Ne Dersiniz?
2016 en iyi hesaplı tatil yeri KUDÜS
Kudüste Müezzinlerin sesine karışan çan sesleri, baharat kokularıyla harmanlanan tütsüler ve sen Zeytindağı’nın üzerinden güneşin batışını izlerken güneşin üzerinde parıldadığı Kubbet-üs-Sahra… Kudüs’e geldiğinde, Eski Şehir’in dört mahallesini gezerken, Austrian Hospice’ta meyveli çörek almak için kısa bir mola verebilir ve ortaçağdan kalma duvarlarda yürümek için surlara tırmanabilirsin.
Tarihi Kudüs şehrinin ruha ve duyulara hitap eden büyülerinin içine iyice dalmak tatilini oldukça pahalı bir hale getirebilir ama harika sokak yiyecekleri, sırt çantalı gezginlere kucak açan hosteller (Abraham’ı deneyebilirsin) ve pazarlık etme sanatı sayesinde burası hesabını bilen turistler için de harika bir tercihtir.
Klasik Antik Dönem
Milattan önce 538 yılında, Babil tutsaklığı döneminin ardından, Pers kralı Büyük Kiros, Yahudileri Yehuda’ya tekrar dönmeleri için çağrıda bulundu ve Tapınağı kurmalarına izin verdi. İkinci Tapınağın inşa edilmesi milattan önce 516 yılında, Büyük Daryus yönetiminde tamamlandı . Milattan önce 445 yılında, Birinci Artaserhas, yayınladığı kanunla şehrin duvarlarını tekrar inşa ettirdi .
Kudüs tekrar Yehuda başkenti olma ve Yahudilerin dini merkezi olma özelliğini tekrar kazandı. İkinci tapınak döneminden kalan birçok mezarlık Kudüs’te bulundu. Bunların arasında Tapınağı kuran Simon’un mezarlığı vardır ve mezarın üzerinde Aramice yazılar bulunmaktadır. Eski Şehrin kuzeyinde bulunan Abba mezarlığı da Aramice yazılara sahiptir. Kidron vadisinde bulunan Benei Hezir Mezarlığı, İbranice yazılara sahiptir ve bu yazılar mezarlığın İkinci tapınak rahiplerine ait olduğunu belirtir .
Sanhedrin mezarları, 63 adet kayalarla yapılmış bir yeraltı mezarlığını oluşturur. Kuzey Kudüs’te bulunan Sanhedria muhitinde bulunur ve Sanhedrin üyeleri tarafından kullanılmıştır . Büyük İskender Pers İmparatorluğu’nu işgal ettiğinde, Kudüs ve Yehuda, Makedon kontrolü altına girdi ve zaman içinde Batlamyos Hanedanlığının kontrolüne girdi.
Milattan önce 198 yılında, Beşinci Batlamyos, Kudüs ve Yehuda’yı, üçüncü Antiokos yönetimindeki Selevkos’a kaybetti. Selevkos, Kudüs’ü tekrar Hellenik şehir devleti haline sokmaya çalıştı. Milattan önce 168 yılında, Mattatias ve beş oğlunun Antiokos Efifanes’e karşı gerçekleştirdiği, Makabi isyanıyla Hasmonean Krallığını kurdu ve milattan önce 152 yılında Kudüs’ü başkent yaptı. Milattan önce 63 yılında, Gnaeus Pompeius Magnus (Pompey), Hasmonean hanedanlığındaki bir taht kavgasına karıştı ve Kudüs’ü ele geçirdi.
Böylece Roma İmparatorluğu’nun Yehuda üzerindeki etkisini artırdı. Kısa süren Part Krallığı işgali ardından, Yehuda, Roma ve Part Krallığı arasındaki çekişmenin yaşandığı bir yer haline geldi. Part Krallığı taraftarları ve roma krallığı taraftarları çatışmaya başladı. Roma güçlenmeye başladığında, bir müşteri-kral olarak Herod’u başa koydu. Büyük Herod, kendini şehrin güzelleşip gelişmesine adadı. Duvarlar, Kuleler, Saraylar yaptı ve Tapınağın bulunduğu alanı genişletti. Herod yönetiminde Tapınağın bulunduğu alan iki kat genişledi .
Herod’un ölümünden kısa bir süre sonra, Milattan sonra 6 yılında, Yehuda Roma şehirlerinden (Iudaea) birinin parçası oldu . Fakat Roma yönetimi, Birinci Yahudi-Roma Savaşıyla muhalefete uğradı ve bu muhalefet 70 yılında İkinci Tapınağın yıkılmasıyla sonuçlandı. Kudüs, 132 yılında başlayıp üç yıl süren Bar Kokhba Ayaklanmasında, bir kez daha Yehuda’nın başkenti oldu. İmparator Hadrian, Iudaea Şehrini, komşu şehirlerle birleştirerek, Yehuda adını yok edip, Syria Palaestina’yı kurdu. Kudüs’ü Romalı bir şehir haline getirip, adını Aelia Capitolina olarak değiştirdi. Yahudilerin şehre yılda bir kez dışında girmesini yasakladı. Bu kurallar bütün Yahudileri etkiledi ve böylece şehrin kalıcı laikleşmesini sağlamayı amaçladı. Yahudilerin şehre girmemesi Milattan sonra 4. Yüzyıla kadar sürdü.
Kudüs’ün Romalılar tarafından yıkılması (David Roberts, 1850)
Bar Kokhba ayaklanmasını takip eden 5 yüzyılda şehir önce Roma sonra Bizans yönetimi altında kaldı. 4üncü yüzyılda, Roma İmparatoru Birinci Kostantin, Kudüs’te Hristiyan şehirleri kurdu. Kudüs nüfus ve genişlik olarak oldukça büyüdü. Şehrin toplam nüfusu 200.000’e vardı . Bu dönemden, 7 inci yüzyıla kadar Yahudilerin şehre girmesi yasaklandı.
Roma İmparatorluğunun doğu kalıntısı, Bizans İmparatorluğu, yıllarca şehrin kontrolünü elinde bulundurdu. Kudüs bir süre Bizans ve Pers İmparatorlukları arasında gidip geldi. 7. Yüzyılda Sasani Kralı İkinci Khosrau, Bizans’ın içine doğru saldırıya geçti. Suriye’den başlayan saldırıyı Kudüs’e götürdü. Yerel Yahudiler de bu Bizans’a karşı bu saldırıya yardım etti. 614 yılındaki Kudüs istilası, 21 gün süren durmak bilmez savaşla, Kudüs’ün ele geçirilmesiyle sonuçlandı. Bizans anıları, Sasanilerin ve Yahudilerin, şehirdeki binlerce Hristiyanı katlettiğini yazar. Sasaniler tarafından ele geçirilen şehir, 15 yıl Sasani yönetimi altında kalır ve daha sonra Bizans İmparatoru Heraklius 629 yılında şehri tekrar ele geçirir .
ALINTI
MESAJINIZI GÖNDERİNİZ
[contact/]
Yorum Gönder